شستوف در پاراگرافي درباره روح روس به ما کليد واقعي ادبيات روسي را مي دهد. فرهنگ اروپايي در روس ها چيزي بي ريشه است. براي ما اروپايي ها اين فرهنگ همانا خون و استخوان ماست؛ عصب و ريشه حقيقي روان ما. ما به سبک بخصوصي فکر مي کنيم، به سبک بخصوصي احساس مي کنيم، چرا که تمام جوهر ما از اين سبک است. کلام و احساس ما اساساً برايمان اجتناب ناپذيرند. نزد روس ها اوضاع متفاوت است. آنان فقط با ويروسِ فرهنگ و اخلاق اروپايي مايه کوبي شده اند. ويروس در آن ها همچون يک بيماري عمل مي کند و التهاب و سوزش به شکل ادبيات نمايان مي شوند. آنچه روس با آن در کشمکش است و رودررويش فرياد مي کشد خودِ زندگي نيست، بلکه تنها فرهنگ اروپايي است که به روان او عرضه شده و به او گزند مي رساند. اين تراژدي بيش تر يک مورد جراحي است تا يک تراژدي واقعيِ روح.