قضيه‌ي رفيق تولايف اولين كتاب ويكتور سرژ است كه در ايران چاپ مي‌شود. ويكتور سرژ از پدر و مادري روس در بلژيك به دنيا آمد و از پانزده سالگي به بعد، كه پدر و مادرش جدا شدند، تنها زندگي كرد و در مكزيك، در تبعيد، درگذشت. سرژ از اثرگذارترين معرف‌هاي لنين، تروتسكي و جنبش كمونيستي است. او مقاله‌ها و مانيفست‌هاي كمونيستي را از زبان روسي به زبان فرانسوي ترجمه مي‌كرد و مشتاقان مي‌بلعيدند. نويسنده‌اي هميشه در حركت و هميشه در فرار، و به معني واقعي كلمه «بي‌وطن» كه هيچ كشوري مدعي شهروندي او نيست. قضيه‌ي رفيق تولايف به ادعاي نويسنده «رمان» است كه ما‌به‌ازاي آن در واقعيت كاملا تصادفي است اما، بنا به ادعاي ادباي اهل فن، هيچ گزارش واقعي‌اي از تاريخ اين همه واقعي نيست.