دربارهی زیباشناسی و ادبیات
شايد مخاطب بازانديش ادبيات از خود پرسيده باشد که چرا نسبت به شخصيتهاي يک رمان عواطفي چون اندوه يا شادي يا خشم يا دلسوزي پيدا ميکند حال آنکه ميداند اين شخصيتها واقعي نيستند. بهراستي هنگام درگير شدن با رمان، چه اتفاقي براي وضعيت ذهني و شبکهي باور ما ميافتد؟ چه چيز يک روايت را باور ميکنيم و چه چيزش را باور نميکنيم؟ چرا ادبياتي را دنبال يا حتي طلب ميکنيم که در ما عواطف منفي برميانگيزد، مگر در زندگي خود از عواطف منفي پرهيز نداريم؟ اين چه پارادوکسي است که در ادبيات به آن تن ميدهيم؟!
آيا تاکنون به شيوهي وجودي ادبيات، اعم از شعر و داستان، انديشيدهايم؟ اگر يک تابلوي نقاشي وجودي تکينه دارد و ديگر تابلوهاي مشابه همه جعلي بشمار ميآيند، وجود شعر يا داستان چگونه است؟ محملش کدام است؟ آيا متني است که در نسخههاي چاپي و دستنوشته ديده ميشود؟ راستي متن چيست؟! چيزي ملموس و مادي است يا ناملموس و ذهني يا هيچ کدام؟ آيا اثر همان متن است يا اين دو متفاوتاند؟
نقد ادبي و تفسير ادبي بدون ترديد بر فهم روايت ادبي استوارند. اما فهم روايت چگونه رخ ميدهد؟ اصلاً چندگونه معنا را ميتوان براي يک اثر ادبي متصور بود؟ فهم اثر ادبي کدام معنا را نشانه ميرود؟ آيا معناي صريح زباني معيار است يا معناي موردنظر مؤلف يا معنايي که مخاطب باهوش تفسيري خود و بسته به سياق سخن و عرف زباني برميسازد؟
زيباشناسي ادبيات نوعي پژوهش عقلي است پيرامون پرسشهايي از اين دست. اگر بخواهيم اين پرسشها را گروهبندي کنيم و هر گروه را با عنوان مصطلح فلسفي خود بناميم بهترتيب به نظريهي عواطف، وجودشناسي و شناختشناسي ميرسيم. بيگمان مخاطبي که از چنين مباحثي باخبر باشد و دربارهشان بينديشد به فهم ژرفتري از ادبيات دست مييابد.
كد كالا | 250175 |
زبان | فارسی |
نویسنده | دیوید دیویس |
مترجم | عبدالله سالاروند |
سال چاپ | 1399 |
نوبت چاپ | 1 |
تعداد صفحات | 288 |
قطع | رقعی |
ابعاد | 14.3 * 21.4 * 1.8 |
نوع جلد | شومیز |
وزن | 281 |
تاکنون نظری ثبت نشده است.