در دهه‌هاي اخير علاقۀ متفكران به بحث دربارۀ تمدن‌ها، هم در حيطۀ مباحث سياسي و هم در بستر بحث‌هاي جامعه‌شناختي، افزايش يافته است؛ همين نكته توجه برخي از عالمان علوم اجتماعي را به ضرورت تأمل نظري دربارۀ مسائل و منظرهاي اصلي اين قلمرو جلب كرده است. كتاب جامعه‌شناسي تمدن: مسائل تاريخي و سنت‌هاي نظري كاوشي نظام‌مند و نقادانه است در شناخت رويكردهاي تحليل تمدني معاصر. آرناسون الگوهاي نظري مطرح‌شده در كار جامعه‌شناسان تاريخي و آراء مورخان اين حوزه را با نگاهي انتقادي تشريح مي‌كند و مي‌كوشد به تحليلي چندوجهي از تمدن‌ها دست يابد. در اين چارچوبِ تحليلي، او بر فرهنگ و نيز پويايي نهادهاي سياسي و اقتصادي تمدن‌ها تأكيد مي‌كند. سير پرفرازونشيب كتاب در فصل پاياني به سوالاتي نقادانه دربارۀ اروپامحوري و قوت و ضعف‌هاي نظريۀ پسااستعماري در تحليل اجتماعي مي‌انجامد.