كتاب تابستان حكايت سوفيا، پدر و مادربزرگش است كه در جزيره‌اي در خليج فنلاند با هم تعطيلاتشان را مي‌گذرانند. تماشاي پرندگان وحشي، نوشتن كتابي درباره‌ي كرم‌هاي خاكي يا تماشاي ملوانان‌ رهگذر، لحظه‌هايي از زندگي سوفياي كوچك در فصل تابستان است. اين كتاب، داستان دوستي بانويي مسن و استثنايي با نوه‌ي شش ساله‌اش سوفيا است. مادربزرگي كه هم مهربان است و هم سخت‌گير، هم بازيگوش است و هم يواشكي سيگار مي‌كشد. نوه‌اش سوفيا هم دختربچه‌اي مستقل و كنجكاو است. آن‌ها با هم در جزيره تحقيق مي‌كنند و تجربه‌هايشان را به هم منتقل مي‌كنند و از هم مي‌آموزند. در نيمه راه، رويا و واقعيت و حتي گفت‌وگوها و بگومگوهاي آن‌ها نمايان‌گر عشق بين مادربزرگي است كه عميقا زندگي را مي‌شناسد و كودكي كه براي شناختن زندگي حريص است. بازي بين زندگي و مرگ، آينده و گذشته و پيري و كودكي، هرگز در نوشته‌هاي تووه يانسون تا اين حد روشن ترسيم نشده است.