مارک تواين در اين کتاب نظرياتي در مورد زيربناي شخصيت و ساختار اخلاقي بشر مطرح مي‌کند که بسيار بحث برانگيز هستند. نظرياتي مانند: ساختار ماشين گونه بشر، تعيين عوامل ساختاري شخصيت انسان، ارضاي تمايلات احساس حاکم بر بشر به عنوان اصلي‌ترين انگيزه‌ي انسان، نظريه‌ي تربيت‌پذيري بشر، رد نظريه‌ي اراده آزاد و جايگزيني آن توسط انتخاب آزاد. تواين به صحيح بودن نظرياتي که در اين مکالمه از ديدگاه مرد سالخورده مطرح کرده است اعتقاد راسخ داشت و اين کتاب را انجيل خود مي‌ناميد. ز گهواره تا گور بشر هيچ کاري انجام نمي‌دهد مگر اين که هدف اول و مقدم آن کسب آرامش خاطر و آسايش نفساني خودش باشد.