اثر حاضر برجسته‌ترين اثر محمد اركون متفكر نامبردار و نوانديش اسلامي است. اركون مي‌كوشد از طريق پژوهش در بعضي از متون كلاسيك متفكران اسلامي، مانند ابن مسكويه و ابوحيان توحيدي و... كه عمدتا به قرن چهارم هجري تعلق دارند، ريشه‌هاي عميق گرايش به اومانيسم و انسان‌گرايي را در فرهنگ اسلامي، بازشناسي كند. از نظر اين متفكر برجسته اسلامي، انحطاط و شكستگي كه گريبان فرهنگ انسان‌گرايانه را در تمدن اسلامي گرفته است بايد از نظر جامعه‌شناسانه مورد تدقيق و پژوهش قرار گيرد.