دوگانگي ذهن و تن، که دکارت به مدد آن با چنان مهارتي پي به شناخت ما مي‌برد و بنياد معرفت‌‌شناختي کهن را ديگرگون مي‌کند، اکنون بيشتر به زندان مي‌ماند تا پارادايمي مشکل گشا. کوشش سراسر عمر دکارت وقف توجيه و توصيف يگانگي در عين بيگانگي ذهن و تن و بيگانگي در عين يگانگي اين دو جوهر شد. ولي قدر مسلم آن است که نينديشيدن درباره‌ي آن محال مي‌نمايد. چه بخواهيم چه نخواهيم، دکارت را بايد آغازگاه کوشش براي فهم خودمان و نسبت‌مان با جهان قرار دهيم؛ زيرا هر چند با ظهور دکارت مشکلاتي رو مي‌نمايد، نيز ممکن است فلسفه‌ي او راه حل‌هايي براي بسياري از مشکلات در بر‌داشته باشد.