هنگامي كه به ملت صلح‌جو و متمدن ايران مي‌نگريم بايد به دورن آغازين آن باز گرديم تا بتوانيم تاريخ معاصر آن را دريابيم. براي تاريخ‌نويس معاصر هميشه اين نكته‌اي شگفت است كه چگونه به رغم اين كه كشوري بارها فتح شده، تحت استيلا درآمده و حتي به دست دشمنانش ويران شده است، همواره توانسته نوعي هسته ملي را در منش خود حفظ كند، و آن‌گاه پيش از آنكه دريابيم، ناگاه اين پديده قومي ديرپا و ديرآشنا دوباره پديدار شود. از اين رو، شايد بهتر آن باشد كه نخست درباره ايرانيان باستان بدانيم و سپس رد آن‌ها را آزادانه‌تر و با گامي استوارتر تا روزگار كنوني دنبال كنيم. گوته، يادداشت‌هايي درباره ديوان شرقي و غربي (1819)