در تاريخ اسلام کمتر چهره و شخصيتي را مي‌توان سراغ داشت که همچون معاويه با وجود بهره‌مندي از موقعيت و امتيازات ويژه–در ادامه اشاره خواهد شد-که نهايتاً موجبات رسيدن وي به جايگاه رياست و پادشاهي طولاني مدت اسلامي گرديد اما مخالفت‌ها و انتقادات همواره بخش بزرگي از شخصيت اين چهره را به خود متوجه مي‌دارد. مهم‌ترين موقعيت‌هاي فرصت آفرين معاويه عبارت بودند از: 1.خانواده و پدرش که شخص ابوسفيان بود جايگاه ويژه‌اي در تجارت و ارتباط با طوايف و قبايل مختلف داشته و از بزرگان قريش بود. برخي نيز ابوسفيان را از حکام قريش دانسته‌اند و نيز او را در زمره چهار نفري مي‌شمارند که فرمانشان نافذ بود.