هنگامي که رخداد بزرگ دين اسلام از آغازين لحظه يا اصطلاحا عصر تاسيسي، باز به يک مجموعه ديني پيچيده و قانونمند در يک مجموعه بشري تبديل شد؛ سپس کوشيد پيرامون يک هسته مقدس متحد شود. اين مجموعه به دليل اينکه محصول جلوه‌ها و رهيافت‌هاي بشري به شمار مي‌رفت؛ در طول ،تاريخ نمودهاي مختلفي يافت بنابراين اين مجموعه در چارچوب شرايط خاص تاريخي به يک فضاي عملي و پوياي اجتماعي تبديل شد؛ در اين ميان کنشگران اجتماعي در ايجاد نهادها و ساختارهاي نمادين در سايه همان خط رخداد ديني کمک شاياني کردند اين امر در راستاي مشروعيت بخشي يا حتي عدم آن بود که پيشتر در قالب قدسي انگاري ميان محور بشري و محور الهي پيوند برقرار مي کرد.