در اين كتاب دكتر سيد جواد ميري به بازخواني ۵ روايت گوناگون از معنا و مفهوم "ايرانيت" مي‌پردازد، در اين بازخواني وي در صدد است تا به نوعي بازانديشي در خصوص هويت ملي‌، تنوع زباني، زبان مادري و ،،،، در جامعه كنوني و تامل در باب مناسبات قدرت در ايران معاصر و نسبت ميان سه حوزه فرهنگ سياست و اقتصاد مبادرت ورزد. يكي‌ از وجوه مهم جامعه‌شناختي‌، بازانديشي در برداشت‌هاي تاريخي‌ و فهم مستقر و چارچوب‌هاي غالب است كه در هر جامعه به دليل گوناگوني ممكن است مطلق گردد؛ ولي‌ تلاش انديشمندان،جامعه‌شناسان و روشنفكران بايد بر نوعي شالوده‌شكني مفروضات متصلب استوار بوده، به آفرينش مناسبات تازه‌اي بپردازد كه جايگزين روابط ديرينه و مسلط شده‌اي گردد كه منجر به سركوب ديگري مي‌شود. در اين صورت جامعه مي‌تواند راه تحول و پويايي صحيح و صلح‌آميز خويش را بيابد. سيد جوادميري در اين اثرميكوشد فضايي براي به رسميت شناختن تكثرها فراهم آورد تا رابطه امر سياست‌گذار و امر سياسي شده مبتني‌ بر سركوب و ابژه‌وارگي نبوده، بلكه نوعي مشاركت تعامل آفرين و وحدت‌افزا در چارچوب وحدت ملي‌ را، كه ضروري‌ترين و حياتي‌ترين امر در روزگار كنوني ماست، بسط دهد.