کتاب افسانه هاي مدرنيته مقاله‌ها و نامه‌هايي از لهستان اشغال‌شده را در بر دارد که توسط چسلاو ميلوش از ???? تا ???? به رشته? تحرير درآمده‌اند. آغاز جنگ جهاني دوم ميلوش را در ورشو غافلگير کرد. او، پس از تسليم لهستان، از مرز لهستان ـ روماني گذشت. بعد رهسپار شهر دوران نوجواني‌اش، ويلنو (ويلنيوس امروز)، در شرق شد، و درست به‌موقع به آنجا رسيد تا شاهد اشغال آن شهر از سوي سپاهيان اتحاد شوروي، به‌موجب يک بند پنهاني از پيمان عدم تجاوز شوروي و آلمان، باشد. چند ماه بعد، او پنهاني به ورشوي تحت اشغال نازي‌ها بازگشت و تا روزهاي اولي? قيام ورشو در اوت ???? در آنجا ماند. چند صباحي به‌عنوان کارگر اجاز? کار داشت و جعبه‌هاي کتاب را با گاري بين ساختمان‌هاي کتابخانه جابه‌جا مي‌کرد و از اين امتياز استثنايي هم برخوردار بود که آن‌ها را بخواند. او در شاخ? فرهنگي نهضت مقاومت ضدنازي لهستان فعال بود و آثار زيرزميني و جُنگ‌هاي ادبي منتشر مي‌کرد. او درعين‌حال به تلاش‌هاي ادبي خود نيز ادامه داد، شعر سرود، «سرزمين ويران» تي. اس. اليوت را ترجمه کرد و مقالاتي را که در اين کتاب گرد آمده‌اند نوشت. گفته شده است جنگ از نظر شاعر جوان ضربه‌اي روحي و جسمي بود، اما ضرب? فکري نبود. او که ناظر تيزبين زمانه‌اش بود مي‌دانست اروپاي بين دو جنگ توده‌اي از هيزم بود و تنها منتظر يک جرقه. محروميت اقتصادي ميليون‌ها تن، ظهور ايدئولوژي‌هاي تشن? خون، فوران کين? ملي و نژادي: همه از يک بحران اجتماعي و معنوي درست در قلب تمدن اروپا سخن مي‌گفتند. احساس بحران معنوي اروپا و بحران اعتقادي خود ميلوش باعث ايجاد دل‌مشغولي مادام‌العمرش نسبت به مقوله‌هاي مذهبي و متافيزيکي شد.