«يادواره هاي‌پيشيا» بازگويي و بازخواني يك سوگنامه تاريخي فراموش‌نشده است. آنگاه كه روشنگري در برابر ترس قد علم مي‌كند. آنگاه كه پرتو درخشان عقلانيت و خردگرايي در تاريكي تعصبات كور و بي‌منطق گم مي‌شود. برايان ترنت، نويسنده اين كتاب در پي سال‌ها تحقيق و تفحص و به دست آوردن مدارك غيرقابل انكار از سراسر جهان از جمله خزانه اسناد محرمانه كتابخانه واتيكان، از يكي از رويدادهاي دردناك جهان باستان پرده برمي‌دارد. روايت مجازات، شكنجه و كشتن زني نابغه به فرمان اسقف اعظم مصر. اين زن از نوادر روزگار خود بود (نابغه رياضي، ستاره‌شناس بي‌نظير و رئيس و مدرس آكادمي علوم اسكندريه). اين سوگنامه تاريخي به همگان نشان مي‌دهد كه گاه مردان دين كه به طور طبيعي بايد پيام‌آوران صلح و دوستي ميان انسان‌ها باشند، تا چه اندازه مي‌توانند با خشونت و بي‌رحمي به زندگي انسان‌هاي بي‌مثل و مانند خط پايان نهند.