كتاب حاضر شامل دو بخش است: در بخش نخست كليات نظري تحليل متن در مطالعات ارتباطي و سينمايي مطرح و در بخش دوم چهار رويكرد روش‌شناختي تحليل فيلم معرفي و بررسي شده است. در بخش دوم هر يك از چهار روش معرفي‌شده، به صورت مصداقي، در تحليل يك فيلم مستند از سينماي ايران به كار گرفته شده است. چهار روش «تحليل روايت ساختارگرا»‌ ،«تحليل بلاغي دراماتيسم»، «تحليل نشانه‌شناسي» و «تحليل زيباشناسي كاربردي» فقط روش‌هايي كيفي براي تحليل متون فيلمي نيستند، بلكه به باور نگارنده در زمره پايه‌اي ترين، اصيل‌ترين و كاربردي‌ترين شيوه‌هاي تحليل متن هستند؛ متاسفانه، برخي از آن‌ها هنوز هم در مطالعات سينمايي و تحليل متون رسانه‌اي كشور ما ناشناخته‌اند و به كار گرفته نمي‌شوند.