از قول شفيعي کدکني چنين آمده است که اين کتاب نه حالات و سخنان بوسعيد و نه اسرار التوحيد کتاب ديگري است که مي‌توان آن را روايتي کهن و نويافته از مقامات ابوسعيد ابوالخير به شمار آورد؛ که تصور همگان تا کنون بر آن بود که بر اثر حوادث روزگار، اجزاي آن از ميان رفته است. کتاب حاضر گنجينه ارزشمندي از اقوال نويافته ابوسعيد و حکايات مربوط به زندگي او و نيز داستان‌هايي که ابوسعيد، در مجالس خويش نقل مي‌کرده است. دکتر شفيعي کدکني در مقدمه کتاب دکتر شفيعي کدکني در مقدمه کتاب بيان مي‌کند که ابوسعيد ابوالخير در انواع علوم صاحب کمالات و کرامت بود، به صورتي که حافظ سي‌هزار از ابيات عربي بود و در تفسير و فقه و حديث حظي وافر داشت و در عيوب نفس ديدن اقصي الغايت بود ودر فقر، فنا و تحمل شأني عظيم داشت. شيخ پس از تحصيلات مقدماتي، 5 سال در محضر ابوعبدالله خضري و ابوقفال در مرو به تحصيل علم و فقه اهتمام ورزيد، وي سپس به سرخس و به محضر ابوعلي زاهر شتافت.