ماجراي پنج روزِ آخر زنده‌گي ميرزاده‌ي عشقي‌ست. از هشتم تير سال 1303 تا سيزدهم همان ماه و سال. رمان بعد يک مقدمه با پريشاني شاعر آزادي‌خواهِ راديکال و روزنامه‌نگار تندرو آغاز مي‌شود. اويي که يک خواب هول‌ناک ذهن‌اش را پريشان کرده و احساس مي‌کند قرار است جان‌اش را بگيرند. جولايي شخصيتِ تاريخي خود را آرام‌آرام به قالبِ يک قهرمان داستاني درمي‌آورد، طوري‌ که حتا اگر مخاطبي واقعيتِ تاريخي پسِ رمان را نداند هيچ مشکلي براي خواندن‌اش نخواهد داشت. درواقع اين همان بزنگاهي‌ست که جولايي را از انبوه تاريخ‌نويسان جدا و به رمان‌نويسي قهار تبديل مي‌کند.