در اين كتاب كه آن را گزارشي مرحله به مرحله و مستند از سرگذشت آذربايجان از روز هجوم واحدهاي نظامي ارتش سرخ بدان سامان در شهريور 1320 تا اندك زماني بعد از خروج واحدهاي مزيور از خاك ايران در بهار 1325 نيز مي‌توان توصيف كرد، محور اصلي بحث به چگونگي فراز و فرود فرقه دموكرات آذربايجان اختصاص دارد.