ضمير ناآگاه ترفندهاي خاص خود را دارد؛ به هزار حيله در رويا‌ها سخن مي‌گويد. اگر در كلام نگنجد، به هيئت عارضه در مي‌آيد و به زبان صامت تن جلوه مي‌فروشد، در فراموشي‌ها و اشتباهات روزمره از شرمنده كردن ما خسته نمي‌شود، مدام لباس‌هاي مبدل مي‌پوشد تا در همه حال توهم ما از آگاهي را به سخره بگيرد.