«اين کتاب کوچک فلسفي، به‌واقع بزرگ‌ترين هنرش اين است که انديشمندان ديني و فيلسوفان دانشگاهي _دو گروه مخاطب با تعامل اندک_ مي‌توانند آن را بخوانند؛ شايد حتي آتش گفت‌وگويي پايدار را بين آنان مشتعل کند.» فيليپ گورسکي، دانشگاه ييل فهم چيستيِ سکولاريسم به اندازه فهم نابرابري‌هاي درآمد يا مسيرهاي توسعه پايدار، ضروري و سودمند است. در اين تحليل فراگير، چارلز تيلور و جاسلين مکلور شرح مستدل و رسايي از دو اصل عمده سکولاريسم _احترام برابر و آزادي وجدان_ و دو شيوه اجراي آن _جدايي دين و دولت، و بي‌طرفي دولت در قبال دين‌ها_ ارائه مي‌دهند. اما مهم‌تر از اين‌ها، نويسندگان کتاب، اين استدلال قوي را مطرح مي‌کنند که جهان ما از منظر ديني، متنوع‌تر از هميشه و از حيث سياسي، درهم‌تنيده است. در چنين جهاني، سکولاريسم _چنانچه درست فهميده شود_ مي‌تواند مسيري براي آزادي ديني و فلسفي فراهم آورد. «سکولاريسم و آزادي وجدان» پيامد مسئله‌اي کاملاً واقعي است؛ يعني نياز به راهبردهايي براي متوازن‌کردن احترام برابر به همه شهروندان و حق آزادي ديني. اما نويسندگان پا را فراتر مي‌گذارند؛ آنان با درنظرگرفتنِ ديگر موضوع‌هاي مهمِ زمانه ما، در خودِ سکولاريسم بازانديشي مي‎کنند. رابطه بين باورهاي ديني و باورهاي عرفي، دامنه پيروي آزاد از دين و جايگاهِ دين در حوزه عمومي، از جمله سويه‌هاي چالش بزرگ‌تري است که تيلور و مکلور به آن مي‌پردازند؛ نحوه مديريتِ تنوع اخلاقي و ديني در يک جامعه آزاد. آن‌ها نشان مي‌دهند که سکولاريسم، مولفه اساسي هر دموکراسي ليبرال است؛ دموکراسي متشکل از شهرونداني که هوادار تکثر برداشت‌ها از امر دنيوي و امر نيک‌اند. الگوي کارآمد نويسندگان در اين شرح مختصر، ظرفيتِ کافي براي هم‌سازکردنِ تفاوت‌ها و آزادي وجدان را دارد؛ هم‌چنين ظرفيتِ حفظِ اميد را به پديداري جهاني که در آن، تنوع‌ها و تفاوت‌ها بين ما جدايي نيندازد. *برگرفته از يادداشتِ انتشاراتِ دانشگاه هاروارد درباره کتاب