در سال 1600، دادگاه تفتيش عقايد کاتوليکي، جوردانو برونو، فيلسوف و کيهان‌شناس را به بدعت‌گذاري متهم کرد و او را در کامپو دوفيوري شهر رُم زنده در آتش سوزاند. تاريخ‌دانان، دانشمندان، و فلاسفه از ديرباز بر اين باور بوده‌اند که عقايد ديني برونو باعث و باني اعدام او بوده‌اند و پيوند ميان مطالعات او درباره‌ي سرشت جهان هستي و محاکمه‌اش را انکار کرده‌اند. آلبرتو مارتينز، استاد تاريخ علم در دانشگاه آستين تگزاس، در کتاب زنده در آتش با استناد به سند تازه‌اي ادعا مي‌کند که در واقع باورهاي کيهان‌شناختي برونو- از جمله اين که ستارگان خورشيدهايي هستند که جهان‌هاي سياره‌اي چون جهان ما آنها را دور مي‌زنند، و اين که زمين حرکت مي‌کند چون روح دارد- از عوامل عمده‌ي محکوميت وي بوده‌اند. مارتينز از پيوند ميان محاکمات برونو و رويارويي‌هاي دادگاه تفتيش عقايد با گاليله در سال‌هاي 1616 و 1633 مي‌گويد و نشان مي‌دهد که عده‌اي از همان مفتشين برونو، گاليله را نيز به ميز محاکمه کشانده‌اند، به ويژه که يکي از اين مفتشين شديدترين انتقاد‌ها را در محاکمات گاليله در دادگاه تفتيش عقايد عليه او مطرح کرد و باعث محکوميت گاليله شد. اين مفتش اندک زماني پس از پايان دادگاه گاليله در سال 1633 رساله‌اي نوشت و در آن گاليله و پيروان کپرنيکي ديگر را از بابت باورهاي کيهان‌شناختي‌شان محکوم کرد، باورهايي از جمله جهان‌هاي زيادي وجود دارند و زمين حرکت مي‌کند چون روح دارد. اين کتاب تاريخ اخترشناسي را به چالش مي‌کشد و دستاوردهاي علمي برونو را بر دستاوردهاي علمي گاليله مقدم مي‌داند و نشان مي‌دهد که، نه باورهاي ديني، بلکه باورهاي کيهان‌شناختي برونو بودند که باعث مرگ وي شدند.