درباره‌‌ی روان شناسی توتالیتاریسم

درک پديده‌ي توتاليتاريسم اغلب به تحليل ساختارهاي قدرت و سرکوب دولتي محدود مي‌شود؛ اما اغلب ريشه‌هاي اين پديده‌ي هولناک نه در تحميل از بالا، بلکه در بستري رواني و اجتماعي نهفته است که جامعه را مستعد پذيرش آن مي‌کند. ماتياس دسمت در روان‌شناسي توتاليتاريسم نگاهي نو و ساختارشکنانه به اين پديده مي‌اندازد. او مفهوم «توده‌سازي» را معرفي مي‌کند؛ وضعيتي که در پي انزواي گسترده، فقدان معنا، اضطراب بي‌شکل و ناکامي‌هاي مهارنشدني در جامعه پديدار مي‎شود. در چنين فضايي، روايتي واحد که رسانه‌ها و نهادهاي رسمي قدرتمند تقويت مي‌کنند، اين آشفتگي‌هاي دروني را به سمت هدفي واحد با دشمني مشترک هدايت مي‌کند. حاصل نوعي هيپنوتيزم جمعي است که در آن، افراد با کمال ميل، تفکر انتقادي و حتي منافع شخصي خود را فدا مي‌کنند تا به حس تعلق و امنيتي کاذب دست يابند. دسمت استدلال مي‌کند که توتاليتاريسم مدرن، بيش از آنکه بر ترس عريان استوار باشد، بر اين سازوکار پيچيده‌ي رواني تکيه دارد؛ پديده‌اي که زير پوست جامعه‌ي مدرن ما نيز در حال رشد است.

آخرین محصولات مشاهده شده