پدر روانكاوي زيگموند فرويد از معدود فرزانگان و دانشوران نوانديش و نوآور و تحليل‌گران بزرگ و كم‌نظير سده 20 به شمار مي‌آيد. او در زمينه‌هاي بس متنوع و گوناگون از حوزه روان‌پزشكي روان‌شناسي باليني و علوم تربيتي گرفته تا عرصه ادبيات و هنر زبان‌شناسي جامعه‌شناسي مردم‌شناسي اسطوره‌شناسي دين‌پژوهي فلسفه و غيره تاثيري بسيار ژرف و تحول برانگيز داشته است. تاثيرگذاري انقلابي فرويد در اين زمينه‌هاي گوناگون هم گوياي توان و استعداد بسيار چشمگير روان‌كاوي كاربردي اوست و هم وامدار مطالعات سنجشي روش‌مند و دقيقي است كه نخستين بار به همت وي صورت گرفته است. با آغاز سده 21 همچنان شاهد حضور موثر مفاهيم و داده‌ها و رهنمود‌هاي روانكاوي فرويد در زمينه‌هاي ياد شده هستيم. در دفتر حاضر خواننده فارسي زبان هم به چگونگي كاربرد نظريه روانكاوي و شماري از مفاهيم پايه‌اي آن در بررسي آثار ادبي و هنري و دست‌آوردهاي اين كاربرد پي مي‌برد و هم به ويژه فرصت و امكان آشنا شدن با چهره ديگري از فرويد روانكاو و فرزانه و دانشور را به دست مي‌آورد. منظور آن چهره اديب و ناقد هنرپژوه و هنرمندشناسي است كه تا كنون بر بسياري از فارسي‌زبانان و گاه بر برخي باختر زمينيان نيز پوشيده مانده است.