"ذهن و زبان حافظ" اثري است از حافظ پژوه و قرآن پژوه معاصر "بهاءالدين خرمشاهي"، که هنر و تفکرات لسان الغيب را در آن تجزيه و تحليل مي کند. خواجه ي شيراز را از آن رو "حافظ" مي خوانند، که کلام الله مجيد را از بر بود و "بهاءالدين خرمشاهي" که بيش از چهار دهه قرآن و حافط را در کنار هم پژوهيده است، اعتقاد دارد که ساختار غزليات وي، بسيار از سوره ها و آيه هاي کلام الله مجيد تاثير پذيرفته است. اين ساختارهاي به ظاهر ناپيوسته در غزل حافظ، شيوه هايي هنرمندانه در پس خود دارند که زيبايي هاي حيات، لبريز شدن روح و صرافت طبع را به تصوير مي کشند. "ذهن و زبان حافظ" کتابي است که تا کنون بارها مورد تجديد چاپ قرار گرفته و "بهاءالدين خرمشاهي" که بيشتر عمر پرکار و پربار خود را در شناختن و شناساندن حافظ سپري کرده، در هر ويراست نو از کتاب، مقالات جديد و ارزنده اي را به آن افزوده است. به اين ترتيب در نسخه ي پيش رو بالغ بر پنجاه مقاله در توصيف "ذهن و زبان حافظ" رو به روي خوانندگان قرار گرفته است. اين جستارها طيف گسترده اي از موضوعات مربوط به حافظ را شامل مي شوند که حافظ پژوهي، تاثير قرآن کريم بر اشعار حافظ، دگرخواني ها و کژتابي ها در شعر حافظ، طنز، انديشه هاي ملامتي، دستورمندي، ارتباط او با تشيع و عرفان، نقد روايت "احمد شاملو"،"هوشنگ ابتهاج"، "داريوش آشوري"، "محمد استعلامي"، "مصطفي رحيمي" و "سليم نيساري" از حافظ، شرح چند بيت دشوار و چند گفت گوي حافظ محور به مناسبت هاي مختلف تنها بخشي از آن ها مي باشد.