جنايت و مكافات شاهكار ادبيات قرن نوزدهم و يكي از محبوب‌ترين رمان‌هاي جهان است. هدف ما در اين مجموعه، مطالعه برخي از وجوه و خصوصيات اين شاهكار است. در طول يك و نيم سده‌اي كه از خلق اين رمان مي‌گذرد، مفسران و منتقدان فراواني از منظرهاي مختلف به آن پرداخته‌اند و خود را درگير حل معماها و مسايل مطرح شده در رمان كرده‌اند. قهرمان رمان از كجا و بر چه اساسي انتخاب شده است؟ انتخاب‌هاي ديگر نويسنده در زمان نگارش رمان چه بوده‌اند؟ رمان او در دل كدام سنت‌هاي ادبي جاي مي‌گيرد و از كدام سنت‌هاي فكري تغذيه مي‌كند؟ نوشتن، به لحاظ فردي چه اهميتي براي داستايفسكي دارد و او، در مقابل، چه تصويري از جامعه خود ترسيم كرده است؟ اين‌ها چند نمونه از پرسش‌هايي هستند كه در مقالات اين مجموعه طرح شده‌اند. اما شايد مهم‌ترين معمايي كه همه ما هنوز درگير آن هستيم، خود قهرمان رمان است. راسكلنيكف جواني جنايتكار است، او از مرزهاي قانون برگذشته است، و با اين حال ما هنوز او را دوست مي‌داريم.