ايراني از زماني كه به ياد داشت، مانوس با استبداد بود. استبدادي كه در رگ و پي حكام و رعايا ريشه دوانيده بود و به عنوان جزء لاينفك تاريخ ايراني، تلقي مي‌شد. اما از عصر قاجار به اين سو، رفته رفته با گسترش ارتباطات با جهان، مفهوم نوين آزادي، راه خود را به انديشه و زندگي ايرانيان هم باز كرد. سفرهاي ايرانيان در قالب سياح، بازرگان يا ديپلمات، ره‌آوردي كه در هنگام آوردنش به ايران، به ميزان نياز به آن و ظرفيت‌هاي داخلي براي پذيرشش فكر نشد. اين انديشه، به نحوي شتابزده، بعدها در دوره مشروطه، يكي از اصلي‌ترين دغدغه‌هاي حداقل، روشنفكران و انقلابيون گرديد؛ و از آن زمان تا حال، بحث‌هاي بي‌پايان و آتشين بر سر آن در جريان بوده است.