با تحولاتي که از قرن نوزدهم به بعد در اروپا اتفاق افتاد، اروپاييان به تجارت خليج فارس توجه کردند. تنها رودخانه‌ي قابل کشتي‌راني ايران و خليج فارس نيز رودخانه‌ي کارون بود که به دليل موقعيت خاص ژئوپوليتيکي و تجاري‌اي که داشت از نيمه‌ي اول قرن نوزدهم توجه سياحان و نماياندگان سياسي انگلستان را به خود جلب کرد. بنا براين، دولت در صدد آزادي کشتي راني کارون بر آمد؛ و سرانجام اگرچه ناصرالدين شاه فرمان آزادي کشتي راني کاروان را در سال 1306 ق/ 1888 م صادر کرد و اين رودخانه به روي همه کشتي‌هاي تجاري خارجي گشوده شد، دولت انگلستان به دليل داشتن ابزار سياسي- اقتصادي لازم توانست تجارت خليج فارس و به خصوص کارون را در انحصار بگيرد. با گشايش کارون به روي کشتي‌هاي خارجي و با توجه به دامنه وسيع تجارت کارون در حوزه‌هاي ملي، منطقه‌اي و بين‌المللي در نتيجه، تجارت خارجي و داخلي ايران در حوزه خليج فارس رونق بيشتري پيدا کرد و به تغيير چهره‌ي اقتصادي مناطق کرانه‌اي خليج فارس و به خصوص خوزستان منجر شد. با ورود نفت به عرصه اقتصادي و تجاري ايران و خليج فارس، کم کم از اهميت تجاري کارون کاسته شد و از آغاز جنگ جهاني به بعد، با توجه به تحولاتي که در جهان و نيز داخل انگلستان و ايران اتفاق افتاد، نفت براي انگلستان سود فراواني داشت و جايگزين تجارت کارون شد و پس از آن با گسترش خطوط راه آهن، کارون اهميت تجاري خود را از دست داد و بيشترين حمل و نقل کالا و مسافر از طريق راه آهن انجام شد.