فكر چيزي به نام پيش از تاريخ به تدريج بين قرن شانزدهم تا اوايل قرن نوزدهم ميلادي شكل گرفت. اما رشد و تاثير آن از نتايج بحث‌هاي مربوط به تكامل در نيمه قرن نوزدهم بود. كشف قاره آمريكا تكان عظيمي به اروپا داد و به اين پرسش منتهي شد كه مردمان قاره آمريكا اصل و تبارشان از كجاست، چون ذكري از آن‌ها در كتاب مقدس نيامده بود. سوال بعدي اين بود كه چه نوع روابطي سبب پيدايش و گسترش اقوام گوناگون در همه جاي عالم شده است. پيش از تاريخ، بر خلاف باستان‌شناسي، به نحوه يافتن، تاريخ‌گذاري و تحليل موارد گذشته نمي‌پردازد بلكه به داستان‌هايي درباره گذشته مي‌پردازد. در باستان‌شناسي حركت از معلوم به مجهول است؛ حال آن كه پيش از تاريخ صرفا از فرآيند استنباط كمك مي‌گيرد.