استيون هاوکينگ موقعيت منحصر به فردي را در فرهنگ معاصر به‌دست آورده‌است، با ترکيبي از برجستگي در دنياي نادر فيزيک نظري و شهرت عامه‌پسندي که معمولاً براي ستارگان سينما و نوازندگان راک اختصاص دارد. با اين حال، کار فني هاوکينگ، هم از نظر دامنه مفهومي و هم در جزئيات رياضي آن چنان چالش برانگيز است که درک درست اهميت آن، فراتر از درک همه متخصصان است، به جز معدود متخصصان. پس چگونه هاوکينگ دانشمند به نماد هاوکينگ تبديل شد نظريه‌هاي هاوکينگ اغلب او را به قلمروي فکري مي‌برد که به طور سنتي به جاي علم، ولايت دين بوده‌است. او در جمله پاياني کتاب پرفروش خود، «تاريخ مختصر زمان»، به صراحت اين موضوع را تصديق مي‌کند، جايي که مي‌گويد هدف نهايي او «شناخت ذهن خدا» است. “هاوکينگ و ذهن خدا” به بررسي مفاهيم شبه مذهبي برخي از موضوعات کليدي در آثار هاوکينگ مي‌پردازد و نه تنها بر خود فرقه هاوکينگ، بلکه به موضوع گسترده‌تر اينکه چگونه دانشمندان خود را در رسانه‌ها عرضه مي‌کنند نور مي‌تاباند.