درباره‌‌ی قاب بستن نگاه های خیره در کاخ های عثمانی صفوی و گورکانی

گلرو نجيب‌اُغلو، استاد دانشگاه هاروارد و مورّخ برجسته‌ي هنر اسلامي، در اين اثر با اتکا به مفهوم کليديِ نگاه خيره به بازخواني نقش معماري در بازنمايي سلطنت و مناسبات قدرت مي‌پردازد و اين هدف را با تأمل در سه کاخ سلطنتيِ مهم دوران مدرنِ متقدم پي مي‌گيرد: کاخ توپقاپي در استانبول، دولت‌خانه‎ي صفوي در اصفهان و لعل‌قلعه در دهلي. نجيب‌اُغلو با بهره‌گيري از طيف وسيعي از منابع نشان مي‌دهد که چگونه سازمان فضايي، عناصر تزئيني و تشريفاتِ پيوسته به معماري در اين کاخ‌ها با هدايت و قاب‌بستنِ نگاه، تجربه‌ي بصري و ايدئولوژيکي خلق مي‌کردند. اين رويکرد معماري را صرفا ساختاري کالبدي نمي‌بيند بلکه آن را سازوکارِ توليد معنا در بستر قدرت تلقي مي‌کند. قاب ‌بستن نگاه خيره در کاخ‌هاي عثماني، صفوي و گورکاني خوانشي انتقادي است از تلقي‌هاي سنت‌گرا و شرق‌شناسانه از معماري اسلامي، تلقي‌هايي که با تقليل معماري اسلامي به کارکردهاي مذهبي و معنوي يا نگاه‌هاي صرفا سبک‌شناسانه و صورت‌گرا، کارکرد و معناي سياسي معماري اين سه کاخ، تفاوت‌ها و تحولاتشان را ناديده گرفته‌اند.

آخرین محصولات مشاهده شده