اكنون مي‌گويند اين علوم بايد بومي شوند و گاهي از اسلامي كردن و اسلامي شدن آن‌ها مي‌گويند. بومي شدن گرچه تعبير چندان مناسبي نيست اما معناي كم‌وبيش روشني دارد و از آن درمي‌يابيم كه علوم اجتماعي بايد به مسائل اجتماعي و انساني جامعه خودمان بپردازد. درك معني تعبير اسلامي شدن علم قدري دشوارتر است. من در اين نوشته در چند مورد گفته‌ام كه علوم انساني اسلامي با جامعه اسلامي و ديني به‌وجود مي‌آيند و اگر قرار باشد يكي از اين دو بر ديگري مقدم باشد، تقدم با جامعه است. پديد آمدن جامعه ديني هم موقوف و موكول به تجديد تفكر و عهد ديني و پايان يافتن قدرت تاريخ غربي و بازگشت مردمان به ساحت قدس بر اثر قوت گرفتن تفكر ديني است. يعني طرح جامعه ديني مسبوق به بازگشت تفكر قدسي است.