در بخش تحليل محتوايي كتاب که در مقدمه مبسوط شرح آمده، به مضامين قصايد، ساختار تمثيل، ضرب‌المثل‌ها و مثل‌هاي رايج و چگونگي تکرار مضامين در قصايد سعدي پرداخته شده و تاثيرات آيات و احاديث در اين اشعار، مورد بررسي قرار گرفته است. در بخش مديحه‌سرايي سعدي نيز، کوروش کمالي سروستاني در پاسخ به پرسش چراييِ پرداختن سعدي به امر مدح در عين ذم آن، با دو رويکرد مدحيات از منظر اخلاقي و مدحيات از منظر مصلحت اجتماعي، به اين امر پرداخته است. در ادامه نيز با توجه به ساختار صوري و محتوايي قصايد سعدي، بهره‌مندي‌هاي شاعران از قصايد سعدي تبيين شده است. در بخش دوم کتاب که در آن به شرح قصايد فارسي و مراثي سعدي پرداخته شده؛ کليه ابيات به لحاظ فرم و محتوا شرح شده؛ ويژگي هاي ادبي، زباني و هنري ابيات مورد بررسي قرار گرفته است. معانيِ واژگان، عبارات، اصطلاحات و ابيات در ذيل ابيات نگاشته شده، به صنايع بديعي و بياني آن‌ها اشاره شده است.