عشق، به‌ عنوان نيرويي بنيادين در تکامل و تعالي انسان، نقش تسهيل‌گر را در پيوند و ترکيب صفات جلال و جمال ايفا مي‌کند. عشق، انسان را از کثرت به‌ وحدت و از نقص به کمال مي‌رساند و او را به اصل خود باز مي‌گرداند. هيچ‌چيز به اندازه‌ شکوفايي عشق راستين نمي‌تواند انسان را به شهود و جهان فضيلت‌ها اميدوار و مؤمن کند. عشق مجازي، بواسطه انرژي جوهره‌ ناخودآگاهي، وقتي در مسير عشق حقيقي حرکت مي‌کند، به کمال واقعي خود مي‌رسد، قواي ظاهري را تحت سلطه‌ خود محو کرده و حواس ظاهري را از کار مي‌اندازد. اين فرآيند باعث مي‌شود که حواس باطني شکوفا شوند. عشق راستين، به عنوان يک نيروي الهي و شهودي، قادر است تحول عظيمي در نفس و وجود انسان ايجاد کند. اگر عشق مجازي در عشق جوهري ذوب نشوند، از تحول و نشاط باز مي‌ماند و منجر به احساس نفرت در فرد مي‌گردد. انسان در تکامل جوهري «خود و منيت» را، در تحولي تکويني در حقيقت «غير از خود» که «عشق» ناميده مي‌شود، به احسن‌الحال و به حقيقت مي‌رساند و آنگاه صحبت «غير دوست» او را ملول مي‌کند.