ميرزا ملكم‌خان ناظم‌الدوله سياستمدار، روشنفكر و نويسنده عهد قاجار، منادي تجدد و مبلغ رويكرد به مدنيت باخير زمين بود. او درمان واپس ماندگي ايران را اقتباس كامل دست آوردهاي غرب درهمه زمينه‌هاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي مي‌دانست. نخسين برپاكننده نوعي محفل ماسوني به‌نام فراموش خانه در ايران بود و به سائقه نوخواهي و نوجويي‌اش در زمينه‌هاي گوناگون از جمله اصلاح خط فارسي به كوشش برخاست، و براي تبيين ديدگاه‌ها و باورهاي خويش و ترويج آنچه براي پيشبرد جامعه ايراني ضروري مي‌پنداشت كوششي قلمي بسياري كرد و رساله‌ها پرداخت. مطالعه آثار ملكم جوهر انديشه و خواست راستين او را بر خواننده آشكار مي‌كند و زمينه انديشگي و چگونگي برخورد روشنفكران ايراني با مقتضيات دنياي نو را باز مي‌نمايد. مجموعه حاضر، كه تقريبا همه رساله‌هاي شناخته ملكم در آن گنجانيده شده، مي‌توانند خواننده را با انديشه ملكم و از راه آن، با خط اصلي انديشه نو گرايانه‌اي كه از سده سيزده هجري قمري آغاز شده و به انقلاب مشروطه ايران انجاميد آشنا سازد.