کتاب"حيوان هوشمند"، داستاني علمي تخيلي، سياسي، نوشته روبر مرل، نويسنده فرانسوي است که از او کتاب پراقبال «مرگ کسب و کار من است» نيز، توسط احمد شاملو به ترجمه رسيده است. داستان درباره گروهي از دانشمندان آمريکايي است که بر روي دلفين‌ها تحقيق مي‌کنند و سعي دارند به آن‌ها آموزش دهند تا با زبان انگليسي با انسان‌ها ارتباط برقرار کنند. مسئول اصلي گروه، دانشمندي بسيار باهوش است که شخصيتي کاريزماتيک دارد اما از ايده اصلي پشت اين آزمايش بي خبر است و پس از اين‌که تمام تلاش خود را در احقاق اين هدف بکار مي‌گيرد، متوجه مي‌شود که اين پروژه در جهت استفاده نظامي از دلفين‌ها در جنگ سرد کليدخورده است. اين کتاب بر اساس حقيقت‌هاي علمي و سياسي همان زمان نوشته شده است. فيلم سينمايي نيز با همين نام، به کارگرداني مايک نيکولز در سال 1973، بر اساس اين کتاب ساخته شده است.