درباره‌‌ی بنیان‌گذاری برای مابعدالطبیعه اخلاق

بنيانگذاري براي مابعدالطبيعه اخلاق يكي از ژرف ترين و مهم ترين آثار در زمينه فلسفه عملي (اخلاق) و نخستين اثر مابع نقدي کانت در اين حوزه است. اين اثر را در فلسفه اخلاق در رديف اثري چون اخلاق نيکوماخوسي ارسطو قرار مي دهند. کانت نخستين بار در اين اثر اصل خود قانونگذاري ( خودآييني)اراده را شرح و بسط مي دهد، اصلي به اين مضمون که تکاليف اخلاقي از جانب (عقل محض انسان برگرد، انسان نهاده مي شوند و تنها تا جايي که چنين باشند مي توانند به طور بي قيد و شرط الزام آور باشند. از ديدگاو کانت، جميع نظريات اخلاقي ديگر در اين فرض اتفاق نظر دارند که مبناي تکاليف اخلاقي را بايد، به جاي خود اراده، ابژه يا متعلق اراده (امر خير، ذيل تفسيرهاي گوناگون و متعارضي که از آن شده است)دانست، چيزي که در قاموس کانت از آن تعبير به دگرقانونگذاري (دگر آييني)مي شود. بر اين اساس، تا زماني که متعلق اراده مبناي تکاليف اخلاقي تلقي شود نمي توان تبيين کرد که چرا تکاليف اخلاقي به طور بي قيد و شرط الزام آورند. به عبارت ديگر، تکليف اخلاقي در نظر كانت نوعي امر (دستور)بي قيد و شرط است که اگر مبناي آن را ابژه يا متعلق اراده بدانيم بي قيد و شرط بودن آن را نفي و مشروط اش ساخته ايم. کانت درپي کلي ترين (همه شمول ترين)اصل اخلاق براي همه موجودات متعقل متناهي، اعم از انسان و غير انسان، است.

آخرین محصولات مشاهده شده