مهم‌ترين هدف فضل الرحمان در اين كتاب حل مساله تقابل سنت و مدرنيسم و بازانديشي ديدگاه سنتي به اسلام است. او در اين اثر به بررسي و تحليل موضوعاتي از اين قبيل توجه كرده است: شكل‌گيري تدريجي فرهنگ و تمدن اسلامي، علوم گوناگون برخاسته از متن قرآن، نظام آموزش در جوامع اسلامي، علل و عوامل بي‌رونقي اين تمدن، واكنش جوامع اسلامي به تمدن غرب، انفعال مسمانان در برابر علوم غربي و تلاش‌هاي نوانديشانه ديني و راه‌هاي برون رفت از چالش جدي سنت و مدرنيسم.