دربارهی هنر رنجاندن
اندرزهاي سودايي - ناخشنودانه و كج خلقانه شوپنهاور به هر حال در خواننده واكنشهاي مختلفي برميانگيزد.
گزارههاي كنار هم چيدهاي از اين دست، با نيروي ضربتي و قاطعشان، مثالي عيني براي خواننده فراهم ميآورند، تا بتواند به روشني پيش چشم قرارشان دهد، و به مجرد اين كه زندگي موقعيت بجايي در اختيارش گذاشت، تصميم بگيرد از آن پيروي كند و آن را سرلوحه كارش قرار دهد يا ندهد. البته ميتوان گفت شوپهناور هنر رنجاندن را با سبك و سياقي به ما ميآموزاند كه در دبستانهاي عهد باستان اخلاق را ميآموزاندند؛ و آن شيوه از اين قدر است: آموزش اخلاق نه طبق روش تدريس، يعني نظريه تجريدي و روش ذهني، بلكه طبق روش كاربردي، يعني از طريق ارائه الگو و تمرين عملي انضمامي.