هنگام بررسي مفهوم دولت بايد آگاه بود که اين مفهوم معضل‌ترين مفهوم در سياست است؛ هرکس که عميقاً بدان بپردازد از اين نکته آگاه خواهد شد. اين امر تنها نتيجه تاريخ درهم‌پيچيده و يا اهميت خاص مفهوم دولت در اوضاع سياسي امروز نيست، بلکه علت آن دوپهلويي و پيچيدگي اين مفهوم است که آن را درعين‌حال سهل و ممتنع ساخته است. به‌نحوي که با سهولت نگران‌کننده‌اي با بسياري مفاهيم و نهادها درهم مي‌آميزد. دولت پديده‌اي نيست که در نگاه اول به‌خوبي شناخته شود؛ به‌رغم ملموس‌بودنش (که وقتي بخواهيم مثلاً از پرداخت ماليات خودداري کنيم يا بدون گذرنامه کشور را ترک کنيم کاملاً آن را احساس خواهيم کرد) باز هم نمي‌توان به سهولت روي آن انگشت گذاشت ــ زيرا انديشه يا مجموعه‌اي از مفاهيم، ارزش‌ها و انديشه‌هايي درخصوص زندگي اجتماعي است. دولت نه نهادي منفعل و بي‌طرف است که بتوان آن را ناديده گرفت و نه حاصل تصادف صرف و ساده است. از آن‌جا که نظريه‌هاي دولت اغلب هم شکل آن و هم نگرشهاي ما را درباره آن تعيين مي‌کنند، فهم نظريه‌هاي اساسي دولت بايد بخشي از هرگونه آموزش سياسي را تشکيل دهد.