مجلد حاضر در برگیرنده دو کتاب از احمد کسروی است. در کتاب اول با عنوان «در پیرامون خرد» این مباحث مطرح شده است: «چرا خرد را خوار می‌دارند؟»، «خرد چیست؟»، «خرده‌هایی که به خرد می‌گیرند»، «کشاکش کیش‌ها از به کار نبردن خرد است»، «خردها را آموزگای باید بود»، «نتیجه‌ای که می‌خواهیم»، «روزهای بسیار بهتر که جهان را تواند بود» و «چه بهانه‌هایی می‌آورند»، در کتاب دوم (پیام به دانشمندان اروپا و آمریکا)، کسروی استفاده‌های نادرست از پیشرفت‌های علمی را که به در گیری و نابسامانی‌های بسیار انجامیده است یادآور می‌شود، همچنین از چگونه زیستن با بهره‌گیری از علم و دانش نوین سخن می‌گوید.