درباره‌‌ی در باب خداوند و خدایان (مصر اسرائیل و ظهور تک‌خدایی)

پژوهش حاضر رابطه‌ي ميان خداوند و خدايان را بررسي مي‌کند. شايد مهم‌ترين واژه در عنوانِ کتاب واژه‌ي «و» باشد که صورت‌هاي مختلف اين رابطه را، از ادغام کامل («همه‌ي خدايان يکي هستند») تا انکار و ازميان برداشتنِ («[تو] هيچ خداي ديگري [نخواهي داشت] »)، در خود جاي داده است. آن‌چه پژوهش حاضر _ دستِ‌کم در درجه‌ي نخست _ درباره‌ي آن نيست تاريخ دين بايبلي (biblical religion) است. کتاب‌هاي جديدِ بسياري وجود دارد درباره‌ي «تاريخِ اوليه‌ي خداوند»، «منشأ تک خداييِ بايبلي»، «پيدايشِ يهوه گرايي»، «تاريخ دين بني اسرائيل» در مراحل مختلف تکامل‌اش از چندخدايي يا التقاط و تا تک پرستي و درنهايت تک خدايي و درباره‌ي بستر سياسي اين سير و انعکاس آن در رشد ادبيات بايبلي در ويرايش‌هاي مختلف‌اش. تاريخ خداوند، تاريخ دين بني اسرائيل، و تاريخ ادبيات بايبلي زمينه هايي است که عميقاً مورد کاوش قرار گرفته است. من توجه خود را نه به تاريخ تک‌خدايي بلکه به مفهومي معطوف خواهم کرد که از آن با عنوان «تمايز موسوي» (Mosaic distinction) تعبير مي‌کنم، ايده‌ي يک حقيقت منحصربه‌فرد و مقطوع که خداوند را از هر چيزي که خداوند نيست و نتيجتاً نبايد پرستش شود و دين را از آن‌چه خرافه، کفر، يا بدعت به شمار مي‌رود و بايد از آن اجتناب کرد جدا مي‌کند. اين انديشه واضح‌ترين بيان خود را نه در عبارت «خداوند يکي است!» بلکه در عبارت «هيچ خداي ديگري»، مي‌يابد.

آخرین محصولات مشاهده شده