حکیم عمر خیام، فیلسوف بزرگ و ریاضی‌دان عالی‌مقام (430 - 440 / 508 - 530)، نحله فلسفی خیام مشایی است. اثر معروف او الکون و التکلیف است و هستی را با تکلیف همراه کرده است؛ یعنی انسان به تشخیص نیک و بد مکلف است. این در نظر سقراط به مفهوم فضیلت، به نظر سقراط، بر تفکیک و تمایز میان «بودن» و «پنداشتن» استوار است.