«حظ کرديم و افسوس خورديم» گزارشي است از سفر دو جوان قاجاري به فرنگ که اتفاقات و جزئيات سفرشان را با همه ابزارهاي در اختيارشان ثبت کرده‌اند. اين دو جوان که در سفر اول مظفرالدين ‌شاه به فرنگ همراه او بودند،‌ درگير تشريفات و آداب چنين سفري نشدند و با وجود نسبت نزديک‌شان با شاه،‌ سعي کردند با حفظ فاصله از او و به‌تنهايي اين دنياي تازه را کشف کنند. ميرزاحسن‌خان مستوفي‌الممالک و دوستعلي‌خان معيرالممالک که بعدها چهره‌هاي مهمي در تاريخ سياسي و فرهنگي ايران شدند، سفرنامه‌شان را در دو سوي يک دفترچه نوشتند. اين دفترچه به همراه تعدادي نامه از فرنگ و چند قطعه عکس ديده‌نشده از اين سفر از ميان انبوه اسناد و عکس‌هاي به‌جا‌مانده از خاندان معيرالممالک جدا شده‌اند و براي نخستين بار منتشر مي‌شوند.