فلسفه‌ي ختم نبوت جايگزيني عقل – ضمن حفظ روح الهام – با وحي و دستورات آن نيست، بلکه چرايي خاتميت نشستن وحي بر کرسي تعقل است. ازاين‌رو، وحي از حالت برنامه به قانون در عرفيّات تغيير وضعيت مي‌دهد و عقل محور تصميم‌گيري در آن امور مي‌شود. براساس نظريه‌ي نظارت، علم لدني و عصمت دو شرط اصلي ولايت معصومين در حکومت‌اند که فقيه را ياراي رسيدن به اين دو مقام نيست. بنابراين، ولايت فقيه برخلاف ولايت معصومين که از نوع حکم است، از نوع عقد خواهد بود. نتيجه آنکه عملکرد فقيه در امر حکومت زير ذره‌بين نظارت قرار دارد، ولايتش مي‌تواند زمانمند باشد و او بايد طبق قانون اساسي عمل‌ کند. اين‌ها شروط ضمن عقدي هستند که فقيه ملزم به حرکت در چارچوب آن‌هاست. آنچه مانع رخ‌نمايي استبداد در حکومت معصومين مي‌شود، عصمت ايشان است و در عصر غيبت، تکثر قدرت و نظارت مردمي است که مجالي براي ظهور و بروز استبداد نمي‌گذارد. مشروعيت حکومت از ناحيه‌ي فقيه نيست، بلکه از ناحيه‌ي عمل حکومت است و نظارت فقيه جنبه‌ي غايي دارد نه تأسيسي.