دكتر طباطبايي در كتاب (ديباچه‌اي بر نظريه انحطاط ايران) كوشيده است تا از منظر انديشه‌ي سياسي با سنجش برخي تحولات سياسي؛ اجتماعي و فكري جامعه‌ي ايران؛ در دوره‌ي صفويان تا قاجاريان؛ طرحي از نظريه‌ي انحطاط ايران به دست دهد؛ انحطاطي كه از نظر ايشان از دوره‌ي دوم حكومت صفويان به بعد بر ايران سيطره يافت.
در اين بررسي از كتاب دكتر طباطبايي دو پرسش اصلي مورد توجه بوده است:
1ـ آيا شرحي كه ايشان از تحولات انديشه‌ي سياسي در اين دوره به دست مي‌دهد با واقعيت اين دسته تحولات در ايران سازگار است يا خير؟
2ـ آيا اساسا از منظر تاريخ انديشه و يا تاريخ انديشه‌ي سياسي مي‌توان به نظريه‌پردازي درباره‌ي انحطاط فراگير ايران در اين دوره پرداخت و آيا ايشان صرفا از اين منظر به طرح مولفه‌هاي خود از نظريه‌ي انحطاط پرداخته و توانسته است؛ دركل؛ اصلا؛ انحطاط را كه براي ايران قايل شده نظريه‌پردازي كند؟
در كنار پاسخ به اين دو پرسش اصلي؛ موضوعات ديگري از كتاب نيز مورد توجه و نقد قرار گرفته است.
