"از همه تئاترهاي جهان، چه شرقي و چه غربي، تئاتر ايراني تنها تئاتري است که تا امروز خصلت قدسي درام را حفظ کرده است و مي توان گفت که آن درام قدسي جز لاينفک باورهاي ملي شده است. آنچه نزد همه اقوام ديگر، چيزي جز تفريح و سرگرمي و مايه حظ چشم و گوش و خوي و نشاط قلب و روح نيست، در آن جا در اصفهان، تجلي چيزي اساسا مذهبي است که از درد صادقانه قومي توشه و مايه مي گيرد که شاهد نمايش خاطره رحلت يک تن از امامانش است و از فرط علاقه براي تجليل پيامبرانش(کذا) خود را در غرقه در خون به تماشا مي گذارد. بر تعزيه، که مبناي ادبيات دراماتيک ايران است، اندک اندک انواع نمايش هاي ديگر چون کچل پهلوان(خيمه شب بازي)، تقليد(لال بازي) و تماشا(مضحکه) و طنز اجتماعي ميرزا فتحعلي افزوده شدند. اين چنين مجموعه ادبياتي فراهم آمد که تئاتر يک ملت ناميده مي شود".