از ميان آثاري كه از ادبيات سومري و بابلي به جاي مانده است، جامع‌ترين و زيباترين آن، داستان گيلگمش پهلوان است. دوازده لوح شكسته كه در كتابخانه آشور بانيپال به دست آمده و اكنون در موزه انگلستان نگهداري مي‌شود جالب‌ترين اثر ادبي بين‌النهرين، يعني حماسه گيلگمش را در بردارد. تفاوت عظيم گيلگمش و ديگر افسانه‌هاي بابلي، شخصيت و غم بزرگ انساني اوست. در اين داستان، گناه و طمع و فقر و احتياج انسان چون لغت‌نامه بزرگ حيات در برابر سرنوشت است. اين افسانه، از نظر توجه به انسان و شدت تاثير در ادبيات بابلي بي‌مانند است. ترديد و نابساماني انسان و عشق به حيات و تلاش بي‌فرجام انساني كه ناكامي در سايه روشن لبخندهاي زهرآلود توفيق در پي استهزاي اوست، چون موجي گران داستان گيلگمش را فرا گرفته است.